۲-۳- خصوصیّات فرد سازگار

راجرز و مازلو[۱] بیشتر بر ویژگی­های مثبت نظیر آفرینندگی[۲] و شکوفایی استعداد­های بالقوه تأکید دارند.هریک از این نظریه­پردازان نگرش منحصر به فرد خود را برای سازگاری و رشد روانی عرضه می­کنند و استعداد­های بالقوه آدمی را برای بهتر شدن یا بیشتر شدن از آنچه هست، از نظری متفاوت می­بینند.

دو معنی را می­توان با ناسازگاری مرتبط دانست، یک معنا اساساً مفهومی اجتماعی است، فردی سازگار نیست که نتواند به طور مناسبی در محیط معلومی تعامل کند. معنای دیگر زمانی است که او نتواند ارضای احتیاج کند،حتی اگر رفتارش برای جامعه مناسب باشد.اشکال دائم در ارضای احتیاج یا عدم توانایی در یادگیری طرق مورد قبول اجتماعی برای ارضای آن­ها،غالباً منجر به ایجاد الگوهای رفتاری ناسازگاری       می­شوند به طوری که فرد نتواند به طریق مناسبی در هر موقعیّتی خود را سازگار کند.

از ویژگی­های دیگر فرد سازگار این است که به میزان کافی می­تواند فعّالیت کند و برای کاری که به عهده گرفته است شایستگی لازم را داشته باشد و درنتیجه لزومی نمی­بیند که شغل یا رشته تحصیلی خود را مرتّب تغییر دهد.از اضطراب و تعارضی که او را از فعالیت سود بخشی باز دارد، دوری می­جوید.بتواند با مشکلات مواجه شود، درباره آن­ها بیندیشد و تصمیم بگیرد و عمل کند،از زندگی خانوادگی لذّت ببرد، بتواند نیاز­ها و افکار وعواطف دیگران را بشناسد و پاسخ­ها و واکنش­های مناسب ازخود نشان بدهد، بیماری جسمی نتواند شایستگی و فعالیت­های او را کاهش دهد.بتواند با استفاده از امکانات وجودی خود و امکانات محیطیش تا حد ممکن با مردم همکاری اقتصادی و اجتماعی داشته باشد.دانستن این  نکته که عوامل خارجی را         نمی­توان متناسب با احتیاجات خود تغییر داد و پذیرفت و از آن­هایی که نمی­توان تغییرشان داد، بدون رنجش عبور کرد.فردی سازگار است که بتواند صلاحیت و شایستگی خود را برای تغییر دادن اوضاع و کسب مهارت­های لازم در روابط اجتماعی گسترش دهد، عواطف خود را قبول داشته باشد،در فعالیت­ها و   مسئولیّت­های اجتماعی شرکت کند.انسان سازگار خودواقعی را منشأ اعمال، افکار ورفتار خود می­داند.انسان سازگار یا سالم مسئولیّت همه اعمال، افکار  ورفتار خود را می­پذیرد و عاقلانه به آن نتایج می­اندیشد.از ویژگی­های دیگر فرد سازگار این است که از به کارگیری دائم و طولانی مدت مکانیزم­های دفاعی خودداری می­کند.استفاده همیشگی­ازمکانیزم­های دفاعی، شخص را به تدریج از واقعیّت دور می­کند،در حالی که شخص سازگار مقدار معیّنی از اضطراب  را می­پذیرد و طبعاً وقتی وجود اضطراب را بپذیرد بسیارکم احتیاج به استفاده از روش­های دفاعی خواهد داشت.فرد سازگار برای شناخت انگیزه­های خود تلاش می­کند،   روش­های کاهش تعارض و ناکامی را می­داند و به کار می­گیرد.شخص سازگار باید بپذیرد بعضی از ناکامی­ها را تحمّل کند،زیرا در حقیقت تحمّل ناکامی مانند پذیرش اضطراب نشانه سازگاری مطلوب در شخص است و شخص سالم یاد می­گیرد که ناکامی را به عنوان یک واقعیّت عادی زندگی بپذیرد(آمالی،۱۳۹۰).

[۱] Mazlowe

[۲] creativity

متن کامل پایان نامه